De functie van een ritueel na een overlijden

Het is niet een ritueel maar jouw persoonlijke ritueel.

Alleen dan heeft de handeling een positief effect.

Een ritueel markeert een afscheid van iemand of iets en tegelijkertijd een nieuw begin. Je geeft het verleden een plekje in het heden. Het helpt je om het verlies te verwerken en je kunt er troost in vinden.

Doordat je het ritueel bedenkt en uitvoert, komen jouw gevoel, je dankbaarheid, je verlangen en je liefde erin tot uitdrukking. Je stapt als het ware even uit je dagelijkse werkelijkheid en gaat iets doen om je gevoel van machteloosheid na het verlies van je overleden dierbare te verminderen.

Wat gebeurt er in jezelf tijdens een ritueel

Je kunt gevoelens van pijn of het verdriet toelaten en daarmee ook loslaten. Doordat je merkt dat je daadwerkelijk iets doet, zul je je minder hulpeloos gaan voelen.

Een ritueel kan voor jou de start van een transformatieproces betekenen: je wordt je nog meer bewust van je veranderde leven. Je gaat je realiseren dat een deel, dat deel, inderdaad echt voorbij is. Je krijgt ook een duidelijker beeld van je ervaringen.

Je kunt een ritueel alleen of met anderen uitvoeren, zolang het maar met jouw wensen overeenkomt.

Als je het alleen uitvoert, heb je gelegenheid tot zelfreflectie en alle rust die je nodig hebt.

Voer je het in aanwezigheid van je dierbaren uit, dan kan dit je steun geven.

Enkele rituelen

- Je kunt de dingen of hobby's die je overleden dierbare altijd graag deed nu zelf voortzetten.

- Als je tegen de sterfdag opziet, bijvoorbeeld met angst of verdriet, kun je vooraf een ritueel gaan bedenken waarmee die dag een positievere lading of invulling krijgt.

- Op speciale dagen kun je een kaarsje branden of bijvoorbeeld ballonnen oplaten.

Als oudere kun je na een verlies eenmalig een ritueel ter afsluiting uitvoeren.

Je kunt de uitgevoerde handeling in je rouwproces ook meenemen in je verdere leven. Het ritueel wordt dan een vaste gewoonte, misschien zelfs een houvast voor jou op moeilijke momenten.

Voorbeeld van een ritueel ter afsluiting van een verlies

Als ik boodschappen doe ontmoet ik geregeld een vrouwtje op leeftijd met haar hondje Bobby. Vaak maak ik een praatje met haar, ook omdat ik zelf vroeger een hondje heb gehad. De laatste tijd zag ik haar niet meer, pas onlangs in een winkel. Ze vertelde over de dood van Bobby, de eenzaamheid en de stilte. Ze wilde graag een nieuw hondje maar dat gaf haar een naar gevoel tegenover Bobby.

Ze voelde zich als het ware vastzitten aan Bobby. Zijn riempje en bakje had ze nog maar ze wilde het nieuwe hondje alles nieuw geven. Ze wilde het leven met Bobby afsluiten maar hem ook niet 'wegdoen', zei ze.

Ik stelde haar voor om met een ritueel afscheid te nemen. Ik legde haar uit wat dat kon betekenen en dat ze er eens over kon nadenken. Een paar dagen later vertelde ze dat ze zijn riempje en bakje in haar tuin wilde begraven en daarna zijn favoriete wandelroute wilde gaan lopen. Ze vroeg of ik bij dit ritueel aanwezig wilde zijn. Ik liet haar nog meer vertellen wat ze precies wilde.

Die dag groeven we een gat. Ze gaf een zoen op de twee items en met tranen en lieve woordjes legde ze het riempje en bakje van Bobby erin, dichtte het gat en legde er steentjes op. 

Het was mooi om de liefde tussen mens en dier te zien. Hoe ze het ritueel had ervaren? Verdriet vanwege het definitieve maar ook een soort opluchting. Tijdens de wandeling kwamen er veel herinneringen met een lach en een traan over Bobby.

Een week later zocht ik haar op en ontmoette haar nieuwe huisgenootje. De vrouw was mij dankbaar en voelde zich niet meer schuldig tegenover Bobby. Het verleden had een plekje in het heden gekregen.

Voorbeeld waarbij een ritueel een levenslange gewoonte werd

Ik denk daarbij aan mijn opa. Elk jaar met kerst bracht hij een kerststukje bij het graf van mijn oma. Het was als een eenmalig ritueel begonnen maar werd een gewoonte tot zijn tachtigste jaar. Hij was al jaren hertrouwd maar de liefde tussen hem en mijn oma bleef. 

Die momenten van soms verstilling en soms een liefdesbetuiging aan zijn eerste vrouw zijn mijn kostbaarste herinneringen aan mijn opa. Elk jaar gingen we samen en zag ik hem hetzelfde ritueel telkens herhalen.

Hoe oud je ook bent:

je hebt recht op je eigen, persoonlijke ritueel

dat jou kracht geeft in je rouwperiode en daarna.

Het kan het eerste hoofdstuk in jouw veranderde leven zijn.

Jouw levensboek is nog niet ten einde. Nieuwe, lege pagina's wachten erop om beschreven te worden en aan elke pagina bevindt zich een ezelsoortje met de herinnering aan jouw overleden dierbare.

Klik op de button voor je reactie: